Bạn là một người bị ám ảnh về sự hoàn hảo và luôn cố gắng khiến mọi thứ phải hoạt động đúng theo như cách mà nó được tạo ra? Vậy chắc có lẽ bạn có những biểu hiện của OCD rồi đó. Thế rốt cuộc OCD là gì? Nguyên nhân, triệu chứng của nó ra sao? Tất cả sẽ có trong bài chia sẻ dưới đây của THPT Thanh Khê.
OCD là gì?
Đầu tiên chúng ta hãy cùng đi tìm hiểu sơ lược xem OCD là gì nhé.
Bạn đang xem bài: OCD Là Gì? Phân Loại OCD Và Các Triệu Chứng OCD 2022
OCD (Bệnh ám ảnh cưỡng chế) là một loại rối loạn lo âu. Những người mắc chứng OCD lặp đi lặp lại những ý tưởng hoặc hình ảnh không thoải mái, điều này có thể thôi thúc họ lặp lại những hành vi cụ thể.
Nỗi ám ảnh là những ý tưởng hoặc hình ảnh đau buồn. Còn sự thúc đẩy là một thuật ngữ dùng để chỉ những hành vi được lặp đi lặp lại nhằm mục đích xóa tan một ý tưởng.
Những biện pháp này chỉ giúp giảm bớt lo lắng trong thời gian ngắn. Nhiều người mắc chứng OCD nhận thức được rằng hạnh kiểm của họ là bất thường, nhưng họ cảm thấy không thể thay đổi được.
OCD có thể nghiêm trọng đến mức không thể sống một cuộc sống bình thường.
Hiện nay có 4 loại rối loạn ám ảnh cưỡng chế phổ biến đó chính là:
- Kiểm tra (Check OCD)
- Lo sợ bị nhiễm bẩn (Hygiene OCD)
- Tích trữ (Hoarding OCD)
- Pure OCD
Trong này thì Pure OCD khá đặc biệt khi nó chỉ những người thường có những suy nghĩ không phù hợp, đi trái lương tâm, thường mang ý nghĩa về bạo lực, tôn giáo, tình dục.
Ngoài ra còn 1 loại OCD nữa đó là Harm OCD. Về cơ bản thì Harm OCD nói đến 1 loạn rối loạn cưỡng chế sợ làm hại người khác. Những biểu hiện của nó thường là:
- Có những suy nghĩ rằng bạn có thể làm hại hoặc tổn thương người khác
- Có nhiều suy tính, lo lắng thiên về lý trí về những điều mình có thể làm hại
- Có nhiều suy nghĩ ức chế lại hành động có thể gây hại cho người khác.
Nguyên nhân của rối loạn OCD là gì?
Vậy nguyên nhân dẫn đến chứng rối loạn OCD là gì? Cùng tìm hiểu dưới đây nhé:
Cho đến hiện nay người ta vẫn không biết nguyên nhân nào khiến mọi người mắc chứng OCD.
Trong suốt quá trình phát triển của chứng rối loạn này thì tiền sử gia đình, các hoạt động hóa chất trong bộ não và sự căng thẳng đều đóng một vai trò nào.
Ngoài ra, OCD có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai ở mọi lứa tuổi, mặc dù các triệu chứng phổ biến nhất ở thanh thiếu niên và thanh niên.
Dưới đây là những ví dụ cơ bản về nguyên nhân được cho là dẫn đến tình trạng OCD:
- Vệ sinh quá mức
- Kiểm tra hành vi
- Ám ảnh bởi số đếm
- Sắp xếp cầu kỳ, theo trật tự, logic riêng
- Chứng sợ bạo lực
- Suy nghĩ về tình dục không mong muốn
- Suy nghĩ nhiều đến các mối quan hệ
- Ghét vẻ bề ngoài của bản thân
- Cuối cùng: Tìm kiếm sự hoàn hảo trong mọi việc.
Triệu chứng OCD là gì?
Sau khi tìm hiểu rõ về định nghĩa, nguyên nhân của OCD là gì thì dưới đây chúng ta sẽ cùng bắt đầu đi qua những triệu chúng dẫn đến chứng rối loạn cưỡng chế OCD là gì nhé.
Dọn dẹp nhà theo nguyên tắc thái quá
Nếu bạn là một người thường xuyên dọn dẹp nhà cửa của mình thì có lẽ bạn sẽ được xem là một người có lối sống sạch sẽ.
Tuy nhiên, nếu như bạn bị ám ảnh với việc phải dọn dẹp mỗi ngày, mỗi khi căn nhà có một vết xước nào đó thì có lẽ bạn có dấu hiệu của việc dọn dẹp nhà cửa một cách thái quá, một trong những triệu chứng cho thấy bạn đang bị OCD.
Nếu bạn có những biểu hiện gần tương tự dưới đây thì hãy cân nhắc nhé:
- Cho dù mệt đến đâu bạn cũng sẽ đi dọn nhà
- Việc dọn dẹp nhà của phải tuân theo quy tắc, và không được làm trái nó
- Bạn sắm sửa khá nhiều dụng cụ để vệ sinh nhà cửa
- Bạn sẽ cảm thấy vô cùng khó chịu, bực dọc khi ai đó không tuân thủ quy tắc bạn đã đề ra mỗi khi dọn dẹp nhà cửa.
Ám ảnh về việc rửa tay
Bạn có thể mắc chứng sợ nhiễm trùng nếu bạn luôn sợ bị bẩn và luôn rửa tay thật sạch bằng chất khử trùng.
Một trong những nỗi sợ OCD phổ biến nhất là điều này.
Tuy nhiên, việc giữ môi trường sạch sẽ cũng có thể được thúc đẩy bởi mong muốn tránh các bệnh truyền nhiễm. Vậy, khi nào thì mô hình giữ mọi thứ trên đôi bàn tay này này trở nên khác thường?
- Cảm thấy tay luôn bị bẩn cho dù đã rửa sạch với xà phòng
- Bạn thường có xu hướng rửa tay nhiều lần và đồng thời vệ sinh kỹ móng tay của mình
- Bạn có một nỗi lo ngại vô cùng lớn với vi trùng, vi khuẩn,…
Nhu cầu kiểm tra mọi thứ mọi lúc
Nếu trong đầu bạn luôn thường trực một suy nghĩ là mình cần phải đi kiểm tra một thức gì đó.
Hoặc bạn nghĩ có điều gì không ổn và cần rà soát lại ngay lập tức thì chúc mừng bạn, bạn đã thuộc vào khoảng 30% số người có thể mắc triệu chứng OCD rồi loạn cưỡng chế khi có biểu hiện cần phải kiểm tra mọi thứ.
- Bạn thường bất chợt nhận ra mình muốn kiểm tra điều gì đó
- Bạn thường check thông tin, công việc nhiều lần
- Bạn có xu hướng làm mọi thứ lâu hơn người khác, trễ deadline,…
Ám ảnh về con số
Việc ám ảnh về những con số cũng là một trong những triệu chứng của người OCD đấy nhé.
Nếu bạn có niềm đam mê khá lớn với những con số và luôn bị chúng chi phối mọi quyết định và hành động của mình thì có lẽ việc bạn bị OCD đã không còn nghi ngờ gì nữa.
Để biết bạn có những biểu hiện thuộc kiểu này hay không thì bạn xem những dẫn chứng dưới đây nhé:
- Bạn bị ám ảnh bới số điện thoại, bậc thang, số ghế trong phòng,..
- Bạn là người đam mê tướng số, lô đề, xổ số,…
Phóng đại về vấn đề bạo lực
Mọi người đều khiếp sợ bạo lực, nhưng bạn phải hiểu những gì cấu thành bạo lực cực độ.
Việc tránh đánh nhau trên đường phố là điều rất bình thường. Tuy nhiên, nếu bạn sợ gặp phải quỷ yêu râu xanh hoặc một tên cướp khi đang tập thể dục trong công viên, thì đây có thể là dấu hiệu của OCD.
Ám ảnh về tình dục
Mọi người đều khiếp sợ bạo lực, nhưng bạn phải hiểu những gì cấu thành bạo lực cực độ.
Việc tránh đánh nhau trên đường phố là điều rất bình thường.
Tuy nhiên, nếu bạn sợ gặp phải quỷ yêu râu xanh hoặc một tên cướp khi đang tập thể dục trong công viên, thì đây có thể là dấu hiệu của OCD.
Dằn vặt về các mối quan hệ
Bạn bồn chồn, bất an và liên tục lo lắng về bản thân nếu bạn nghi ngờ, như bạn sẽ ở trong các trường hợp sau:
- Bạn vừa đưa ra nhận xét mang tính xúc phạm đồng nghiệp hoặc người giám sát.
- Bạn đã làm sai điều gì đó với người khác và không biết làm thế nào để sửa chữa.
- Khi bạn lên tiếng nhầm lẫn trước mặt gia đình, bạn sẽ cảm thấy khó chịu.
Nếu bạn có những biểu hiện như trên thì có lẽ bạn đang bị OCD đấy.
Kỳ vọng về mức độ bảo đảm
Một trong những cách phổ biến nhất mà những người mắc chứng OCD tìm kiếm sự thoải mái là luôn liên hệ với những người khác về mối quan tâm của họ.
Bạn sẽ liên tục cảnh giác với các quyết định của mình. Kết quả là, bạn có xu hướng dựa vào quan điểm của người khác để khiến bạn cảm thấy an toàn hơn.
Có khả năng tổ chức tốt
Bệnh nhân rối loạn ám ảnh cưỡng chế thường là những người cầu toàn, do đó họ có kỹ năng tổ chức đặc biệt. Họ không chỉ bận tâm đến từng chi tiết nhỏ mà còn bận tâm đến sự đối xứng của mọi thứ xung quanh.
Mọi thứ phải hoàn hảo, trông cân đối và ở mức phù hợp với những người bị OCD.
Ghét ngoại hình của chính mình
Đây là một triệu chứng OCD có liên quan đến chứng rối loạn mặc cảm cơ thể (BDD).
Khi mắc hội chứng này, bạn sẽ luôn nghĩ rằng cơ thể mình kém hấp dẫn hoặc một số bộ phận cơ thể không hoàn hảo, và một số người sẽ quan tâm đến sự sạch sẽ của cơ thể.
Nhiều người mắc bệnh này đã tìm đến phẫu thuật thẩm mỹ một hoặc nhiều lần.
Các hành vi cưỡng chế khi gặp rối loạn OCD
Nhiều người sẽ đặt ra câu hỏi rằng liệu những hành vi để nhận biết người mắc OCD là gì? Dưới đây sẽ là câu trả lời:
Bệnh nhân thường do dự khi tham gia vào các hành động này, nhưng họ không thể ngăn chặn chúng.
Những hoạt động ép buộc này có thể tiêu tốn phần lớn thời gian trong ngày của họ và có tác động tiêu cực đến công việc cũng như cuộc sống cá nhân của họ.
- Nhiều lần trong đêm, hãy kiểm tra để đảm bảo rằng tất cả các thiết bị đã được tắt, khóa cửa và đóng cửa sổ.
- Để giảm bớt căng thẳng, hãy sắp xếp quần áo, giày dép, bát đĩa hoặc các đồ vật khác theo một thứ tự hoặc hướng cụ thể.
- Rửa tay thường xuyên để tránh nhiễm trùng, thậm chí đến mức cháy xém và nứt da. (Tuy nhiên, điều này khó xảy ra).
- Tự động đếm số cầu thang, cửa sổ và các mục khác.
- Cầu nguyện hoặc đọc thầm các cụm từ và số nhiều lần.
- Những hành vi cưỡng chế này đôi khi có thể trở thành thói quen của bệnh nhân, chẳng hạn như chạm vào một vật cùng một số lần hoặc đi qua cửa nhiều lần trước khi rời đi.
Cách điều trị bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế
Vậy cách điều trị OCD là gì? Liệu pháp điều trị OCD, chẳng hạn như thuốc hoặc tài liệu điều trị tâm lý, thường dẫn đến thuyên giảm.
- Thuốc sẽ giúp giảm lo lắng, suy nghĩ không mong muốn và hành vi lặp đi lặp lại
- Liệu pháp Hành vi Nhận thức (C BT) là một loại liệu pháp tâm lý dạy mọi người cách đối phó với lo lắng và bỏ làm những việc họ không muốn làm.
- Gia đình, bạn bè và các nhóm hỗ trợ đồng bệnh tật đều có thể hữu ích trong quá trình trị liệu.
Và trên đây là những chia rẻ của THPT Thanh Khê về OCD là gì. Nếu thấy hay thì đừng quên Like, Share và ghé thăm THPT Thanh Khê thường xuyên để có thêm nhiều kiến thức mới mẻ mỗi ngày nhé.
Trích nguồn: THPT Thanh Khê
Danh mục: Tổng hợp
